Orucun bozulması konusunda hata; abdest sırasında ağzını çalkalarken
isteği dışında boğazına su kaçması örneğinde olduğu gibi, orucu bozan
fiilin orucu bozma kastına dayalı olmayarak meydana gelmesidir. Orucu
bozan fiilin hataen yapılması orucu bozar ve yalnızca kazayı gerektirir.
Hataen
boğaza su kaçması, oruçlu bulunulduğu hatırda değilken meydana gelirse,
unutarak yapılmış hükmünü alır ve oruç bozulmaz (el-Fetâva’l-Hindiyye,
I, 222). Bir sahabî Resûlullah’a (s.a.s.), “Ey Allah’ın Resulü! Oruçlu
iken unutarak yiyip içtim. Orucum bozuldu mu?” diye sormuş. Resûlullah
(s.a.s.) da, “(Hayır bozulmadı) Allah seni yedirip içirdi.” (Ebû Dâvûd,
Savm 39) cevabını vermiştir.
Şafii mezhebine göre ise; abdest veya
gusül alırken ağız ve buruna az miktarda alınan su, elde olmayarak
boğazdan inerse oruç bozulmaz. Ancak serinlemek veya suyla oynamak ya da
abdest ve gusülde gereğinden fazla abartılı bir şekilde ağza ve buruna
su almak gibi meşru olmayan bir sebeple su boğazdan aşağı inerse oruç
bozulur. Çünkü bu durumda oruçlu kişi kendisine emredilmeyen bir işi
yapmıştır (Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, I, 629-630).